Ana dil: "Baska diller türetmis olan dil."
Ana dili: "Baslangicta anneden ve yakin aile cevresinden, daha sonra
iliskili bulundugu cevrelerden ögrenilen, insanin bilinc-altina inen ve
toplumla en güclü baglarini olusturan dil."
(Ögrenciler icin Türkce Sözlük, Dil Dernegi Yay., Ankara, 1991, s.27)
Prof. Dr. Zeynep Korkmaz ise, "Gramer Terimleri Sözlügü" adli
kitabinda "ana dili" su sekilde tarif etmektedir:
Ana Dil
(Alm. Ursprache )
"Bugün ses yapisi ve anlam bakimindan biribirinden az cok farklilasmis
bulunan dil veya lehcelerin, kök bakimindan bilinmeyen bir tarihte birlestikleri
ortak dil: Ana Türkce, Ana Mogolca, Ana Altayca, Roman dillerine kaynaklik
eden Latince gibi. Baslica dünya dilleri, sayilari sinirli bir takim eski
anadillerin zaman icinde lehceler ve müstakil diller halinde dallanarak
farklilasmasindan olusmustur."
ana dili
(Alm. Muttersprache)
"Insanin dogup büyüdügü aile ve soyca bagli bulundugu toplum cevresinden
ögrendigi, bilinc altina inen ve kisilerle toplum arasindaki iliskilerde
en güclü bagi olusturan dil: Insandaki ana dili duygusu konusmadaki bazi
yanlislari kolaylikla önler."
(Türk dil Kurumu Yay. , Ankara, 1992, s.8)
Gerhard Wahrig'in "Deutsches Wörterbuch" adli Ansiklopedisinde
"Muttersprache" su sekilde tanimlanmaktadir:
"Die Sprache, die man von Kind auf gelernt hat." (s.2505)
Ayni Ansiklopedide
"fremdsprachig" su sekilde tanimlanmaktadir:
"Eine fremde Sprache sprechend, schreibend." (s.1341)
"Zweisprachigkeit" Brokhaus Ansiklopedisinde söyle tanimlanmaktadir:
"Zweisprachigkeit bezeichnet man als Bilinguismus (die Verbreitung
zweier Sprachen in einem Grenzraum) und als -Diglossie (unterschiedlische
soziolinguistische Wertung der beiden Sprachen)
(Brokhaus Enzyklopedie, F.A.Brokhaus Wiesbaden, 1974, s.794)
Bu üc terimi
kisaca özetleyecek olursak:
Ana dili: Insanin dogustan itibaren ailesinden ögrendigi ve konustugu
dil.
Yabanci dil: Insanin ana dilinin haricinde olan ve insanin sonradan ögrendigi
bir dil.
Ikinci dil: Insanin ufaktan itibaren ana dili ile birlikte ögrendigi dil.
|